Werkloos in deze tijd? Tijd om jezelf onder de loep te nemen
Ondanks een overweldigend vacature-aanbod en zeer lage werkloosheidscijfers, lukt het niet iedereen een baan te vinden. Wat zijn de obstakels? Zijn deze werkzoekenden te kritisch of zit er meer achter? ‘Zet je vooroordelen over onbekende branches opzij.’
De werkloosheid is in de afgelopen twintig jaar niet eerder zo laag geweest, laten de statistieken van het CBS zien. Inmiddels zijn er zelfs meer vacatures dan werkzoekenden. Toch vindt niet iedereen in die wildgroei aan vacatures wat hij of zij zoekt, ziet arbeidspsycholoog Tosca Gort. ‘Veel mensen denken dat ze door al dat werkaanbod sneller bij de juiste baan terechtkomen. Maar het is misschien wel andersom: hoe meer aanbod er is, hoe dieper je moet graven.’
Tegelijkertijd moet je ook de blik naar binnen richten, vindt Gort. ‘De arbeidsmarkt is op dit moment zo gunstig dat je echt naar jezelf moet kijken als je geen match kunt vinden. Kijk kritisch: waarom lukt het niet? Houd je bijvoorbeeld te sterk vast aan het beeld van die ene, zogenaamd perfecte baan?’
Gorts tip: maak gebruik van de budgetten die beschikbaar zijn om je te laten omscholen, bijvoorbeeld van het UWV of de Rijksoverheid. Nu spelen de vooroordelen die we hebben over bepaalde sectoren ons nog te vaak parten, ziet zij. ‘De zorg is niets voor mij, denken mensen dan. Maar de zorg is zo’n brede sector dat je onmogelijk kunt zeggen dat daar niets van je gading tussen zit.’
Perfecte baan
Nog een obstakel: mensen willen enkel nog die ene perfecte baan. ‘We gaan steeds minder werken, omdat we onze vrije tijd belangrijker vinden. En de tijd die we wel aan werk besteden, moet nuttig én leuk zijn. Alleen is de automatisering in ons land nog niet zover dat je alle stomme klusjes door een machine kunt laten doen’, zegt Gort. ‘Daar moeten we als maatschappij dus vaart achter zetten, en tot die tijd zullen we moeten accepteren dat niet elke minuut van je werkdag fantastisch kan zijn.’
Zo hoog legt ICT’er Manon Maring (33) de lat naar eigen zeggen niet. Ze is, na een tijd als zzp’er te hebben gewerkt, op zoek naar een vaste baan om haar gezin te kunnen onderhouden. ‘Binnen mijn branche is een enorm personeelstekort. Ik word veel benaderd door recruiters en heb bijna dagelijks een sollicitatiegesprek. Maar ik heb ook twee jonge kinderen en door de personeelstekorten in de kinderopvang kan ik ze daar maar drie dagen naartoe brengen.’
Die beperkte beschikbaarheid speelt Maring parten. ‘Een parttimetraineeship, -omscholingstraject of -inwerktraject bestaat niet. Of je moet zelfstandig allerlei modules volgen. Ik heb ADHD, dus voor mij is dat geen optie.’
Maring heeft heus weleens in andere sectoren gekeken. Ze werkte onder meer als manager in de kledingbranche. ‘Ik zou daar zo weer aan de slag kunnen, maar ik heb te veel collega’s met een burn-out zien weggaan. Zelf werd ik destijds ook steeds op mijn vrije dagen gebeld of ik toch kon invallen.’
Onlangs solliciteerde ze ook nog op banen bij de politie – niet als agent, maar gewoon op kantoor. Ook daar speelde haar gebrek aan flexibiliteit haar parten. ‘Uiteindelijk gaat zo’n sollicitatiegesprek niet over mijn vaardigheden, maar over de inzetbaarheid van mijn man als oppas.’
Gort herkent die worsteling van vrouwen. ‘Ze hebben het gevoel dat het aan hen ligt dat ze een baan niet kunnen combineren met kinderen. Er is een reden dat Nederland een parttimeparadijs is: onze systemen zijn niet ingericht op fulltime werken.’
‘De perfecte baan wordt je niet in je schoot geworpen’
Voor mensen die niet weten waar ze het best naar banen kunnen zoeken, heeft Gort een tip. ‘Als je de perfecte baan wilt, moet je diepgravend onderzoek doen. Scrol de hele Kamer van Koophandel-lijst door van organisaties in de regio waar jij wilt werken. Zoek vervolgens via LinkedIn de eigenaar op en leg contact. De perfecte baan wordt je niet in de schoot geworpen, zeker niet als je specifieke wensen hebt.’
Maar niet de juiste baan kunnen vinden kan ook met iets anders te maken hebben dan een te kritische houding: soms loopt de zoektocht al stuk op taal of cultuur. Dat ziet ook Floor van Twuijver, manager bij FutureWork, een uitzendbureau voor nieuwkomers. ‘Drieënhalf jaar nadat statushouders hun verblijfsvergunning hebben gekregen, heeft 75% nog steeds geen baan. Aan de instelling van deze mensen ligt het niet: het zijn loyale en harde werkers. Maar als het in jouw cultuur onbeleefd is iemand aan te kijken tijdens een gesprek, maak je tijdens een sollicitatie al geen goede indruk.’
Ook een goede beheersing van de Nederlandse of Engelse taal is voor veel werkgevers een vereiste. Terwijl het vaak al genoeg is om de werkinstructies te laten vertalen, ziet Van Twuijver. ‘Hiervoor zetten wij cultuurspecialisten in: tolken met een migratieachtergrond. Als de roep klinkt meer arbeidsmigranten naar Nederland te halen om de vacatures op te vullen, denk ik: er is nog zoveel onbenut potentieel binnen de landsgrenzen.’
Die conclusie geldt ook voor werknemers, vindt Gort: schrijf op zoek naar werk geen complete branches af, maar kijk meer naar simpele werkeisen. ‘Met welke taken wil je je bezighouden? Hoe ver wil je van je werk vandaan wonen? Zó kom je verder.’
Bron: fd.nl
Geschreven door: Anne van den Dool
