De meeste Nederlandse bedrijven en instellingen hebben nauwelijks een idee hoe ze seksuele intimidatie van de werkvloer moeten verbannen.
Behalve de mensen die zich er schuldig aan maken, is iedereen het er wel over eens: seksuele intimidatie hoort nergens thuis, dus ook niet op de werkvloer. Maar vanzelf verdwijnt het ongewenste gedrag niet, werkgevers moeten er een antwoord op hebben.
En dat hebben ze zelden, blijkt uit een onderzoek van vakbond CNV onder 1600 leden uit alle marktsectoren en de publieke sectoren waaronder ook zorg en onderwijs.
Ruim 70 procent van de werkenden geeft daarin aan dat hun werkgever in het geheel geen beleid ontwikkelt om iets te doen tegen seksuele intimidatie. Slechts één op de vijf werkgevers van de deelnemers aan het CNV-onderzoek treedt strenger op tegen seksuele intimidatie op de werkvloer sinds de bekendmaking van de schandalen bij tv-formules The Voice of Holland en The Voice Kids en rond technisch directeur Marc Overmars bij Ajax.
De ene na de andere ‘man met macht’ viel
“Ondanks de grote aandacht voor seksuele intimidatie in de media, is er op de werkvloer nog weinig veranderd”, stelt CNV-voorzitter Piet Fortuin. “Slachtoffers zijn dus nog steeds vogelvrij. Tijd dat werkgevers aan de slag gaan met dit thema. Niemand mag zich onveilig voelen op het werk.” De vakbond pleit ervoor dat ieder bedrijf een protocol tegen seksuele intimidatie ontwikkelt, waarin voor iedere werknemer nauwgezet is omschreven wat te doen bij seksueel geweld. “Zo’n protocol is nu niet verplicht, maar dat zou wel heel wenselijk zijn gezien de problematiek”, verklaart een woordvoerder van CNV. In hun onderzoek zegt 83 procent van de ondervraagden zich ‘de laatste maanden’ niet veiliger te voelen tegen seksuele intimidatie op het werk.
Dat het hele land sprak over de praktijken bij The Voice of Holland en de dickpics die Marc Overmars had gestuurd naar vrouwelijke Ajax-collega’s heeft wel iets teweeg gebracht. In de afgelopen maanden viel de ene na de andere ‘man met macht’ – en een enkele vrouw – van zijn of haar voetstuk. Deze week nog stopte dirigent Pieter Jan Leusink per direct met zijn werkzaamheden. Leusink had bedreigingen ontvangen ‘voortkomend uit controverses in het verleden’ die te maken hadden met seksuele intimidatie. In alle geledingen van de maatschappij stonden vrouwen op om een eind te maken aan die voorheen onaantastbare collega, vrijwel altijd een man, die aan ze zat of ongewenste opmerkingen maakte. In de politiek, de culturele sector, de sport en het bedrijfsleven; overal sneuvelden (vermeende) viezeriken.
Arbeidspsycholoog Tosca Gort denkt dat het Voice of Holland of Overmars-effect niet per se van tijdelijke aard is. “Er is een enorme cultuuromslag geweest”, aldus Gort. “Alleen: grote veranderingen op de werkvloer heb je niet ineens voor elkaar, dat gaat in golfbewegingen. Het helpt in ieder geval heel veel dat er aandacht voor het onderwerp is.”
‘Dit kun je pas over tien jaar beoordelen’
Gort is voorzichtig met het trekken van al te harde conclusies op basis van dit CNV-onderzoek: “Het kan bijvoorbeeld dat bedrijven wel degelijk beleid hebben gemaakt om seksuele intimidatie te bestrijden, maar dat medewerkers het gewoon niet weten. Dat is ook niet goed, natuurlijk. Het geeft aan dat communicatie heel belangrijk is.”
Hoe dan ook kunnen bedrijven volgens Gort het beste zo snel mogelijk zorgen dat er duidelijk beleid is om het probleem aan te pakken en te zorgen dat iedereen ervan weet, ook de buitenwereld. “Als je het als bedrijf goed voor elkaar hebt bescherm je ook jezelf. Een goed imago is belangrijk, ook met het oog op het enorme tekort aan personeel.”
Werkgeversvereniging AWVN denkt net als Gort dat een cultuuromslag niet van vandaag op morgen voor de bakker is: “Het gaat niet overal even snel en tegelijk maar er is duidelijk iets gaande”, zegt Jannes van der Velde, woordvoerder van AWVN. “Het is aan het verschuiven, werkgevers zijn ermee bezig, maar pas over een paar jaar kun je beoordelen wat het resultaat is van de maatregelen die ze nemen.”
Het CNV pleit, naast dus protocollen, voor een landelijk meldpunt waar slachtoffers van seksueel wangedrag zich kunnen melden. De nieuwe regeringscommissaris tegen seksueel geweld, Mariette Hamer, zou hiermee aan de slag kunnen, oppert de vakbond. Volgens het CNV werkt het kabinet nu aan een wetsvoorstel voor een verplicht vertrouwenspersoon in iedere organisatie.
Bron: Trouw
