Twistgesprek
Goede voornemens formuleren met Oud en Nieuw heeft niet zo’n zin, betoogt Arnold Bakker. Tosca Gort vindt dat juist een goed moment voor bezinning. Een twistgesprek per e-mail onder leiding van Maurits Chabot.
Twistgesprek
Stoppen met roken. Minder drinken. Meer bewegen… In januari staan mensen en masse te zweten in de sportschool en beginnen te bewegen als bezetenen. Om kort daarna weer te stoppen. Zijn goede voornemens nuttig, en hoe houd je ze vol? Over de zin en de onzin van goede voornemens.
AB is Arnold Bakker, TG is Tosca Gort.
AB: „Aan het begin van elk nieuw jaar struikel je er weer over: de ‘resolutionaire’ lopers. Hardlopers die niet echt hard lopen en die het na enkele weken weer voor gezien houden. Tosca, wat is dat toch met die goede voornemens rond de jaarwisseling?”
TG: „Mensen hebben behoefte aan rituelen. Het hebben van voornemens kun je zien als ritueel light. Er zijn tips die ervoor zorgen dat je op een zinvolle wijze goede voornemens kunt hebben, zodat er ook echt iets van komt. Al is het de vraag of daar behoefte aan is.”
AB: „Interessante gedachte. Voornemens zijn ook belangrijk. Doelen stellen helpt om je aandacht, energie en enthousiasme te focussen. Wat ik vreemd vind, is dat mensen steeds op de jaarwisseling wachten om hun voornemens te formuleren. Dat zou ook het hele jaar door moeten kunnen.”
TG: „Maar Oud en Nieuw is juist een moment van bezinning voor mensen die misschien niet veel tijd maken voor persoonlijke ontwikkeling. Meer bezig zijn met persoonlijke ontwikkeling is een hobby voor veel millennials, velen hebben zelfs een boekje met doelen en een bucketlist. Ik zie dat minder vaak bij mensen die ouder zijn dan veertig.”
AB: „Vaak staan daadkracht en initiatief de uitvoering van goede voornemens in de weg. Hoe voorkom je dat?”
TG: „Wie goede voornemens wil inzetten om gelukkig te worden, moet het verschil tussen genot en geluk begrijpen. Het formuleren van goede voornemens geeft een kort genotsgevoel, maar op de lange termijn zal het geen geluksgevoel opleveren. Dat is gereserveerd voor mensen die via daadkracht en initiatief hun voornemens daadwerkelijk tot uiting brengen.”
AB: „Het verschil tussen hedonisme en eudemonisme! Inderdaad heeft geluk meer te maken met het volbrengen van iets groots, zoals het schrijven van een boek, dan met het eten van een sorbet. Het schrijven van dat boek moet het doel echter niet zijn. Het voornemen moet zijn om de eerste vijfhonderd woorden te schrijven. Daar zou je eigenlijk vandaag nog mee moeten beginnen.”
TG: „Het geheim van succesvolle goede voornemens of doelen is om ze haalbaar en realistisch te maken, ze op te knippen in deeltjes die zo haalbaar zijn dat het bijna onmogelijk is dat ze mislukken. Arnold, wat zijn jouw goede voornemens eigenlijk?”
AB: „Ik heb in december voor mijn 12,5 jarig ambtsjubileum van de collega’s aan de Erasmus Universiteit een cursus fotografie gekregen. Mijn voornemen is om een enthousiaste fotograaf te zoeken die me leert goede foto’s te maken. Verder ga ik nieuwe landen bezoeken voor mijn onderzoeken (Peru en Indonesië) en wil ik nieuwe toepassingen ontwikkelen om mensen beter te laten functioneren op hun werk. Jij, Tosca?”
TG: „Dat klinkt als iemand die genot en geluk prachtig weet te combineren. Ik ben op zich een dankbaar mens en altijd omhoog kijken is niet de beste weg naar geluk, zo blijkt uit onderzoek. Maar ik blijf ambitieus: ik wil komend jaar fit worden en het aantal coachingtrajecten van mijn bedrijf verdubbelen.”
AB: „Tosca, je weet: omhoog of omlaag kijken, ‘either direction has it’s ups-and-downs.’ Maar het is beter om in de zomer goede voornemens te formuleren en doelen te stellen. Dan heb je meer tijd om afstand te nemen van je werk en om te ontspannen. Die tijd is nodig om goed te kunnen reflecteren op wat je doet. Is het betekenisvol wat je het afgelopen half jaar hebt gedaan? Welke milestones wil je de komende maanden bereiken? Door je doelen te concretiseren en dicht te laten aansluiten bij wat je belangrijk vindt, zal het je gemakkelijker afgaan om naar je ambitie toe te werken, en is de kans groot dat je dagelijks gelukkig bent.”
TG: „Ik ben het niet met je eens dat de zomer het beste moment zou zijn. Je kunt veel meer momenten per jaar gebruiken voor de goede voornemens. Maar Oud en Nieuw is voor veel mensen nu eenmaal een uitgelezen moment. Met een coach werk je elke twee weken aan het waarmaken van een goed voornemen. Grootse plannen kun je niet alleen maar uit jezelf halen, dus zorg ervoor dat je anderen betrekt. Sport bijvoorbeeld met vrienden in plaats van alleen.”
Vraag aan Arnold Bakker: Kan het mislukken van een voornemen ook schadelijk zijn?
AB: „Theoretisch gezien kan het mislukken van goede voornemens schade toebrengen aan motivatie en zelfbeeld. Als er niets terechtkomt van je goede voornemens, kun je dit opvatten als falen: ‘Wat een loser!’ Ik denk echter dat mensen niet zo veel nadenken over mislukte voornemens. Want veel mensen houden nu eenmaal vast aan hun gewoontes: teveel drinken en roken, te weinig bewegen en mogelijk te weinig investeren in de relatie met de levenspartner. Vooral als het voornemen een gedragsverandering inhoudt, vergt het veel inspanning. Ik denk dat het bereiken van moeilijke doelen uiteindelijk meer voldoening oplevert dan dat falen leidt tot demotivatie. De loser zal immers het zelfbeeld willen beschermen en redeneren dat het geformuleerde doel toch niet zo heel belangrijk was.”
TG: „Ik denk wel dat het falen van goede voornemens schadelijk kan zijn. Mensen die continu onmogelijke doelen stellen halen ze vaker niet en zijn daardoor minder gelukkig. Succesvolle mensen stellen realistische doelen en halen die wel. Misschien kan ik Arnold inspireren tot het bedenken van een goed voornemen. Ik word gelukkig van ontmoetingen met bijzondere mensen. Dus mocht je trek hebben in een kop koffie in 2019, de cupjes liggen klaar.”
