Kritiek kan hard aankomen, zeker als er veel van afhangt. Na een negatief beoordelingsgesprek moet je snel de knop omzetten om weer gemotiveerd aan de slag te gaan. Hoe doe je dat?
Als je een slechte of matige beoordeling hebt gehad, is het niet gek als je daarvan baalt. En dat mag ook, zeggen arbeidspsycholoog Tosca Gort van GORTcoaching en psycholoog. ‘Door tegen jezelf te zeggen dat je er niet van mag balen, zit je jezelf alleen maar meer in de weg’, aldus . ‘Geef jezelf daar daarom de tijd voor.’
Dat balen moet echter niet te lang duren, want het belangrijkste is dat je ervoor zorgt dat je volgende beoordelingsgesprek wél positief is. Dat betekent dat je toch een manier moet vinden om de schouders eronder te zetten. ‘Al mag dat best met een beetje tegenzin zijn’, zegt
Om dat goed te kunnen doen, is het belangrijk dat je eerst voor jezelf duidelijk krijgt wat de kritiek precies is. ‘Heb je goed begrepen wat je leidinggevende gezegd heeft, of heb je last van spoken in je hoofd?’, aldus Gort. ‘Stel concrete vragen over de kritiek die er gegeven is, zodat je echt begrijpt wat er gezegd is. Alleen dan kun je er echt mee aan de slag.’
Vraag een nieuw gesprek aan
Veel mensen zijn tijdens een negatief beoordelingsgesprek uit het lood geslagen. Het is volgens beide psychologen daarom een goed idee om op korte termijn een nieuw gesprek aan te vragen – bijvoorbeeld voor over een paar dagen of een week – om er nog eens rustig met je leidinggevende over te kunnen praten.
Tijdens zo’n gesprek is het zinvol om te bespreken wat jij je herinnert van het gesprek. Heb je de negatieve, maar ook de positieve punten goed onthouden? ‘We ervaren negatieve kritiek sterker dan positieve, en daarom onthouden we daar vaak ook meer van’, legt uit. Ook is zo’n gesprek belangrijk om te bespreken hoe jij met de negatieve punten aan de slag wilt gaan. Gort: ‘Op die manier neem je zelf de controle terug over de situatie, en ziet je leidinggevende dat je de kritiek serieus neemt en je schouders eronder zet.’
Om zo’n gesprek in te gaan, is het wel belangrijk om een positieve instelling te hebben. noemt daarom een paar manieren om van de negatieve stemming van het slechte beoordelingsgesprek af te komen:
1. Bedenk waarom je dit werk doet en wat je er leuk aan vindt. ‘Waarschijnlijk doe je dit werk niet om de goedkeuring van je leidinggevende te krijgen, maar omdat je het belangrijk vindt om bijvoorbeeld een goed product af te leveren. Door te beseffen dat dat is wat voor jou belangrijk is, en dat je dat nog steeds kan blijven doen, maak je de kritiek van je leidinggevende niet allesoverheersend.’
2. Kijk naar je eigen positieve eigenschappen en probeer die bewust in te zetten. ‘Een beoordelingsgesprek kan niet de eerste keer zijn dat je tegenslag krijgt. Hoe ben je daar in het verleden mee omgegaan? Door te beseffen dat je er toen ook overheen bent gekomen, krijg je wat meer vertrouwen in jezelf en kun je er concreet mee aan de slag gaan.’
Na een negatief beoordelingsgesprek moet je snel de knop omzetten om weer gemotiveerd aan de slag te gaan. Hoe doe je dat?
Vier belangrijke eigenschappen om aan te boren om het negatieve gevoel af te schudden zijn volgens veerkracht, zelfvertrouwen (denk bijvoorbeeld aan eerder werk waar je positieve kritiek op hebt gekregen), optimisme (zie in dat je zelf invloed hebt op de situatie: als je die wilt verbeteren, dan kan je dat waarschijnlijk ook) en hoop (bedenk welke andere opties je hebt als je jouw leidinggevende toch niet kunt overtuigen van je kwaliteiten. Is er bijvoorbeeld een ander bedrijf waar je net zulk leuk werk kunt doen? Door te weten dat er andere opties zijn, wordt de situatie op je werk wat minder beladen).
Heeft dat allemaal geen effect op je gemoedstoestand, of heb jij na een weekje balen geen zin om met bovenstaande aan de slag te gaan? Gort: ‘Denken dat het vanzelf goed komt, is jezelf voor de gek houden. Als je niet echt eraan wilt werken, dan doe je er verstandiger aan om op zoek te gaan naar een andere baan.’
