Volgens Amerikaans onderzoek van Visier is de lente hét moment om te praten over loonsverhoging. En de herfst de slechtste tijd.
Databedrijf Visier verzamelde drie jaar lang gegevens van 3,5 miljoen werknemers van meer dan zeventig Amerikaanse bedrijven. Daaruit blijkt dat werknemers vooral niet in de herfst over een promotie moeten beginnen. Bedrijven proberen het jaar afgesloten te krijgen en doelen te stellen voor het nieuwe jaar. Ze denken liever niet aan promoties en loonsverhogingen, omdat ze het druk hebben met het afronden van het boekjaar.
Lees ook
Baas Sendcloud: ‘Als we loonsverhoging invoeren, is het voor iedereen’
Baas Sendcloud: ‘Als we loonsverhoging invoeren, is het voor iedereen’
Lees meer
,,Oktober en november zijn de slechtste maanden om te praten over loonsverhoging”, meent Ian Cook, hoofd personeelsbeleid van databedrijf Visier. ,,Promoties staan niet bovenaan hun prioriteitenlijst in deze tijd. Wacht tot de lente, of in elk geval tot je functionerings- of evaluatiegesprek.”
Uit het onderzoek blijkt ook dat de kans op opslag en promotie in de zomer vele malen groter is dan in andere seizoenen. ,,Bedrijven volgen een bepaalde cyclus, waarbij promoties in het tweede kwartaal of de zomer uitgekeerd worden. Bovendien dienen in de zomer mensen ook vaak hun ontslag in, dus die hogere promotie- en salarisstijgingen zijn deels het gevolg van vertrekkende werknemers. Bedrijven belonen hun vaste werknemers het liefst in de zomer, om ze zo te behouden”, constateert Cook.
Maar wanneer begin je er zélf over? Uit cijfers van Visier blijkt de lente het beste seizoen om erover te praten. Cook adviseert: ,,Vindt jouw eindgesprek inderdaad plaats in mei of juni? Vraag je werkgever op dát moment om opslag of promotie.”
Hoe zit het in Nederland?
In Nederland is er vooralsnog geen grootschalig onderzoek gedaan naar het juiste seizoen voor salarisverhoging. José Kager van vakbond FNV gelooft net als Cook dat de timing belangrijk is. Als voorbeelden van momenten om een verhoging te krijgen, noemt ze de cao-verhogingen en de jaarlijkse treden in de loonschaal. Daarnaast kunnen werknemers proberen wat extra’s te vragen bij beoordelings- of functioneringsgesprekken. Wanneer die plaatsvinden, hangt af van de sector en het bedrijf.
Kager: ,,Wij onderhandelen in het algemeen over cao’s, maar die gesprekken liggen in de zomer vaker stil. Bovendien zijn er genoeg werknemers die op andere momenten in het jaar praten over contractverlenging of bijvoorbeeld een hogere functie.”
,,Het onderzoek van Visier is een gigantische steekproef, dus je zou inderdaad kunnen concluderen dat je er in de lente over moet beginnen en niet in de herfst”, zegt arbeidspsycholoog Tosca Gort. Ze benadrukt wel dat het verschilt per bedrijf of en wanneer er ruimte is voor een gesprek over salarisverhoging.
Beloningsspecialist Jessica Rehe van adviesbureau Focus Orange denkt daar anders over. In maart en april worden vaak bonussen uitgekeerd, in mei krijgen werknemers vakantiegeld en aan het einde van het jaar volgt doorgaans een eindejaarsuitkering. ,,Praat juíst in de herfst met je baas over een salarisverhoging. Dat is immers een relatief rustig moment. Als werknemer kun je die financiële prikkel dan ook goed gebruiken. Het zou voor werkgevers ook een goed moment zijn”, denkt Rehe. ,,Ook al zijn bedrijven druk met het afronden van het boekjaar, voor werknemers is het een mooie stimulans om er nog een paar maanden hard tegenaan te gaan.”
Dúrf te vragen
Ongeacht het seizoen krijgen mannen in elk geval vaker loonsverhoging dan vrouwen. Dat constateert organisatiepsycholoog Kilian Wawoe, verbonden aan de VU in Amsterdam. Vrouwen gaan eerder akkoord met het salaris dat ze wordt aangeboden. ,,Ik durf er mijn hand voor in het vuur te steken dat mannen veel vaker opslag of promotie krijgen omdat ze erom durven te vragen”, zegt Wawoe.
Het loont volgens Kilian altijd om zélf het initiatief te nemen. ,,Mannen verdienen meer dan vrouwen omdat zij er simpelweg om vragen. Dat zie je al bij kinderen van een jaar of veertien. Die beginnen zelf over extra zakgeld, meisjes doen dat niet.”
Kager van FNV geeft tips om goed te onderhandelen: ,,Doe je huiswerk voordat je een onderhandelingsgesprek ingaat. Doe bijvoorbeeld een salarischeck om te kijken wat mensen ergens anders verdienen. Als je niet aan het maximum van je schaal zit, kan je vragen om een extra stapje of eenmalig wat extra.”