Koert Hendriks weet nog waar hij was: bij een huisje in een vrijwel verlaten bos in het zuiden van Zweden, een kabbelend riviertje voor de deur. “Toen besloot ik, ik ga het anders doen.” Enkele maanden later zegde hij zijn baan als hulpverlener in de jeugdzorg op, om voor zichzelf te beginnen.
En hij staat niet alleen. Na de zomer besluiten veel mensen het roer om te gooien. Vacaturesites worden meer bekeken in de maanden in augustus en september en lifestylecoaches krijgen het drukker. “Tijdens de vakantie kom je los van de automatische piloot”, zegt Koert (rechts op de foto), die nu voor zichzelf begint.
Frisse start
Onderzoekers van de universiteit van Pennsylvania noemen dit ‘het frisse start-effect’. Als je het gevoel hebt dat je aan een nieuwe periode begint, is de kans groter dat je een verandering gaat doorvoeren. Dat kan zijn na de zomervakantie, maar ook op je verjaardag of zelfs tijdens het begin van een nieuwe week.
Volgens gedragswetenschapper Ben Tiggelaar zijn we juist op die momenten extra gemotiveerd. “Dan kunnen we zaken aanpakken waar we vanaf willen, gewoontes veranderen of een nieuwe baan zoeken. Dat we die momenten als aanleiding nemen, is puur een gevoelskwestie.”
‘Ik kan dit’
Daar komt bij dat op vakantie het zelfvertrouwen kan toenemen, waardoor je ineens de stap durft te zetten waar je al langer aan dacht, denkt Tiggelaar. “Je doet op vakantie dingen die je dagelijkse routine doorbreken. Als je op middelbare leeftijd ineens op een surfplank staat, kun je anders naar jezelf gaan kijken. Dat je denkt: hé, ik kan dit, ik kan best iets nieuws doen.”
Bij de praktijk van arbeids- en organisatiepsycholoog Tosca Gort is het deze periode topdrukte. “Dat is logisch. Zeker als je kinderen hebt, zit je elke dag in een ratrace. Op vakantie kan je een boek lezen, praten met je partner. Je hebt een reflectiemoment en kan tot de conclusie komen dat je iets anders wil doen.”
Na de vakantie hebben we goede voornemens
Uit de stress, languit op het strand. Op vakantie weet je het zeker: het moet anders.
Toch hoeft niet elke verandering rigoureus te zijn, vindt ze. “Je hoeft niet alles overhoop te gooien om een bed & breakfast in Frankrijk te openen. Je kunt ook kleine dingen aanpassen om gelukkiger te worden. Dichter bij huis gaan werken kan al een groot verschil maken.”
Vrijheid
Koert werd tijdens zijn vakantie geïnspireerd door het Zweedse fenomeen ‘lagom’ – niet te veel doen, niet te weinig, maar precies genoeg. Voor hem betekende dat: niet meer streven naar het maximale, maar juist vrijheid voor jezelf creëren. “Dus ben ik voor mezelf begonnen.”
Zijn baan in loondienst heeft hij opgegeven, hij wil nu hulpverleners begeleiden met het omgaan van stress tijdens het werk. “De werkdruk bij hulpverleners is enorm groot door de administratie die ze moeten doen, dat heb ik zelf ook ervaren. Nu wil ik proberen of ik ze daarmee kan helpen. Mislukt dit avontuur, dan kan ik achteraf in ieder geval niet denken: had ik maar…”
Of hij zijn carrière had omgegooid als hij niet op vakantie was geweest in de Zweedse bossen met zijn vriendin, weet hij niet. “Het is een proces waar je naartoe werkt.” Maar voor hem is het wel duidelijk: “De vakantie heeft mij het laatste zetje gegeven.”
