VICE vroeg lezers wanneer ze het gevoel hebben dat ze falen in hun werk. Met de jaren worden we minder bang, maar verliezen we dan niet ook onze dromen en idealen uit het oog?
Is een kantoorbaan echt zo kut als het klinkt? Hoe eerlijk moet ik zijn bij een sollicitatie? En ben ik kansloos zonder diploma? De komende drie weken kan je op VICE terecht voor alles wat je moet weten over hoe werken werkt. Lees alle artikelen uit de VICE Guide to Work hier.
—
De afgelopen jaren proberen onderzoekers op allerlei manieren onze hoogst uitzonderlijke generatie te doorgronden. Er wordt over ‘millennials’ geschreven alsof we nieuwe hippies zijn die het niet om geld te doen is. We hebben liever een matig betaalde baan, als we maar plezier hebben in ons werk. We zijn strontambitieus, maar gaan niet voor het grote geld. Een columnist noemde ons ‘jong en verwend’ omdat we zouden denken dat we recht hebben op het realiseren van onze jeugddroom. Anderen zeggen weer dat we juist een ‘hoger doel’ centraal stellen. En zo kunnen we nog even doorgaan.
De afgelopen weken deed VICE een onderzoek onder 3700 lezers en daaruit blijkt dat we toch een stuk burgerlijker zijn dan die eerdere onderzoeken en commentaren beweren. Dat komt omdat we iets andere vragen stelden dan andere onderzoeken: in plaats van jonge mensen te vragen naar hun droom, vroegen we ze of ze bang zijn om te falen op hun werk en waar dat aan ligt.
Kijk, als je iemand vraagt of ze liever een leuke baan heeft of veel geld, dan zegt ze al snel: leuke baan. Ik wil zelf ook niet de hele dag aan geestdodende excelsheets zitten, al krijg ik het dubbele van wat ik nu verdien. Maar wat als het niet lukt om die droombaan te vinden? Voel je je dan een faler? En wanneer heb je überhaupt het idee dat je faalt op je werk: als je het idee hebt dat je je taken niet goed uitvoert, of juist wanneer je te goed bent voor je baan en niet doet waar je voor bent opgeleid? Denk je dat je faalt in je carrière als je je baan verliest, of vind je dat niet eens zo erg? Zit je liever zonder baan als je er je droom niet mee kunt waarmaken?
Toen we die vragen aan VICE-lezers voorlegden zagen we dat 50,7% procent van de lezers tussen de achttien en de vierentwintig het nog wel als een faal ziet om niet de baan te hebben die ze willen. Naarmate de lezers die we vroeger ouder waren, nam het gevoel van falen als ze niet doen wat ze leuk vinden snel af. Van de lezers tussen de 31 en de 35 ziet nog maar 33,3% het als falen als ze niet de baan hebben die ze willen. Daarmee lijken die millennials door de bank genomen toch banger om geld en vastigheid te verliezen dan om hun dromen niet te kunnen waarmaken: 52,4% van die leeftijdscategorie zegt het als falen te zien als ze hun baan verliezen. Dat is ruim 10 procentpunt meer dan de jongere lezers.
Van de lezers onder de 18 zegt bijna de helft het nog als grootste angst te zien dat ze door hun werk hun toekomstdromen niet kunnen realiseren (41,9% ). Tussen de 18 en 24 is dat nog maar een derde en eenmaal de dertig gepasseerd is nog maar 22,2% van de ondervraagde mensen daar het bangst voor. Ook millennials willen vooral hun baan houden omdat het financiële stabiliteit geeft: 36,5%. Het zal de mensen die millennials observeren misschien verbazen, maar ook wij willen snel een nieuwe baan zodra we die kwijt zijn, dan maakt het niet eens zoveel uit welke en of daar meteen onze jeugddroom mee uitkomt.
Toen ik de resultaten van het lezersonderzoek zag, vroeg ik me – zelf bijna 31 – toch af of we niet allemaal in net zulke cynische geldwolven veranderen als de generatie die ons verwijt dat we verwende baardmannen en troela’s zijn. Klampen we ons te veel vast aan financiële zekerheid, terwijl we uit het oog verliezen wat we echt willen? En waar ligt dat dan aan? Die vragen legde ik voor aan arbeidspsycholoog Tosca Gort. Zij vertelt me dat mijn generatie niet zozeer hun dromen vaarwel zegt wanneer ze settelen, maar er juist achter komt dat het stabiele burgerleven veel beter bij ze past dan een leven met rijkdom en glorie. Dat wisten ze volgens Gort waarschijnlijk al langer maar ze durfden het niet te zeggen, bang dat ze uit de toon vallen bij die generatie van dromenjagers.
Gort rekende tijdens ons gesprek doodleuk af met een beeld dat we als studenten nog van onszelf hebben. We denken dat we om succesvol te zijn een soort Obama moeten worden. “Ik help veel mensen die erachter komen dat wat ze dachten dat ideaal was – politiek actief worden bijvoorbeeld – helemaal niet is wat ze echt wilden,” zegt Gort. “De meeste mensen hebben helemaal niet supergrote dromen en willen gewoon huisje-boompje-beestje.”
Doen we als we als we jong zijn dan maar een beetje alsof we ambitieus zijn en dromen willen najagen omdat we er bij willen horen? “Als je opgroeit krijg je vaak te horen dat alles mogelijk is in het leven, en dan wil je dus ook alles bereiken. Maar als je dertig wordt laat je dat los.” Het kan volgens Gort dat je dromen dan veranderen: omdat je kinderen krijgt bijvoorbeeld, of gewoon simpelweg “omdat je blij bent dat je een leuke dag hebt, lekker kunt sporten en die hypotheek kunt betalen”.
De vraag of we bang zijn onze dromen los te laten voor een stabiele baan zonder glorie maar met geld, legde ik ook voor aan Freek van Kraaikamp. Hij had zelf tien jaar lang een baan in pak en met goed salaris, maar zegde die op om freelance schrijver en loopbaancoach te worden. Geïnspireerd door zijn leven als kantoorslaaf schreef hij de roman Elitepauper, waarin hij tekeer ging tegen het veilige kantoorleven met vast salaris. Het kan dus ook andersom; dat je een saaie kantoorbaan opzegt voor het najagen van je droom met een lager salaris en minder zekerheid. Volgens Van Kraaikamp is het een niet beter dan het ander maar je wordt pas gelukkig als je erachter komt welke van de twee echt bij je past, en daar dan ook voor gaat. “Juist doordat we geen keuze daartussen maken krijgen we stress,” zegt hij. “Dat is een dilemma waar je je bewust van moet worden. Veel mensen hebben niet door dat je gewoon moet kiezen.”
Wat Van Kraaikamp en Gort zeggen doet me denken aan het boek dat ik laatst op het vliegveld kocht en dat je bij iedere AKO op het station nog kunt vinden: The subtle art of not giving a f*ck van blogger Mark Manson. Kies de dingen waar je een fuck om geeft, schrijft Manson, waar je voor wilt lijden. Want als je de politiek ingaat terwijl je helemaal niet houdt van dossiers of lange vergaderingen, of als je een rockster wilt worden maar gek wordt van de oefensessies op je gitaar, dan word je daar nooit gelukkig van en kun je beter settelen voor iets anders. “Waar het op neerkomt is dat we selectiever worden in de fucks die we ergens om willen geven. Dit is onderdeel van het volwassen worden,” aldus Manson in zijn boek.
Nou, dan moet je ook al die zelfhulpboeken weggooien waarin staat dat je de beste bent en het hoogste kunt bereiken als je er maar in gelooft, en lekker voor een baan kiezen waarmee je op tijd naar huis kunt om te relaxen. En als jij hebt aangevinkt dat je vooral bang bent om je baan te verliezen omdat je er na jaren solliciteren juist in geslaagd bent om je droombaan te vinden en die niet meer kwijt wilt: gefeliciteerd. Maar choose your fucks wisely, anders ben je alleen maar bang om te falen.
—
Kan jij wel wat hulp gebruiken in je carrière? Dat komt goed uit, want wij geven een jaar lang loopbaancoaching weg. Kijk hier hoe je dit kan winnen.
En als je jezelf nou herkent in dit onderzoek en nooit meer het gevoel wilt hebben dat je op je werk aan het mislukken bent, dan moet je aanstaande woensdag naar het event Falen en opstaan komen in Pakhuis de Zwijger. Tosca Gort en Freek van Kraaikamp zullen daar samen met Mr. Probz en Hussein Suleiman uitleggen hoe je zelfverzekerder wordt.
Andere bevindingen uit het onderzoek
Vooral vrouwen zijn bang om te falen in hun werk
Van de vrouwen uit ons onderzoek zei een vijfde het gevoel te hebben altijd te falen in hun werk. En of ze zich nou beter voordoen of niet, van de mannen zegt maar 7% dat, en 10% zegt zelfs nooit bang te zijn dat ze falen. De vrouwen zeiden vooral bang te zijn dat ze falen, als ze het idee hebben dat ze hun taken niet goed kunnen uitvoeren. Ze hebben dus veel meer plichtsbesef, terwijl het de mannen vooral om geld en status is te doen en ze er minder dan vrouwen om geven of ze dat salaris wel echt waard zijn. Ruim veertig procent van de mannen heeft het idee dat ze falen als ze te weinig verdienen of te weinig status krijgen, terwijl dat bij de vrouwen 30% is.
Tussen de 31 en 35 zijn VICE-lezers ineens bang om hun baan te verliezen
De verklaring die Gort hiervoor geeft ligt nog best wel voor de hand. Rond die leeftijd heb je misschien wel kinderen en een hypotheek. Dan moet je wel blijven zorgen dat het geld binnen blijft stromen.
Met de jaren word je wat minder bang om te falen op het werk
Logisch misschien, maar goed om te onthouden als je bij je eerste baan als advertising manager niet kunt slapen omdat je denkt dat je te weinig advertenties verkocht hebt: het komt goed. Van de lezers met minder dan twee jaar werkervaring zegt 21% het gevoel te hebben ‘altijd’ te falen in hun werk. Maar na twee jaar is de helft alweer van die faalangst af en zegt maar 11,9% altijd wel het gevoel te hebben dat ze hun werk niet goed doen.
